Сызықтық теңдеулер жүйесін қашықтықтан оқыту әдісі тәжірибесіне талдау
Сызықтық теңдеулер жүйесін қашықтықтан оқыту әртүрлі ақпараттық
технологияларды қолдана отырып жүзеге асырылады. Дербес компьютер мен интернет
білім берудің ажырамас құрамдас бөлігі болып табылады. Осы мақалада сызықтық
теңдеулер жүйесін қашықтықтан оқыту әдістерін зерттеу және олардың практикалық
қолдану дәрежесін анықтау Кентау «Білім-Инновация» лицейінің оқытушылары мен
оқушылары арасында сауалнама жүргізілді. Cауалнамаға cызықтық теңдеулер жүйесі
тақырыбы бойынша қашықтықтан дәріс беру тәжірибесі бар 10 оқытушы және
«Математика» пәні бойынша cызықтық теңдеулер жүйесі тақырыбын игеруші 20 оқушы
қатысты.
Сауалнама екі бөліктен тұрады:
1. Оқытушы
бөлігі. Сызықтық теңдеулер жүйесі тақырыбы бойынша
қашықтықтан дәріс немесе курс жүргізуші оқытушы.
СЫЗЫҚТЫҚ ТЕҢДЕУЛЕР ЖҮЙЕСІН ҚАШЫҚТЫҚТАН ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ 21
2. Оқушы бөлігі. Сызықтық теңдеулер жүйесі тақырыбы бойынша қашықтықтан
дәріс немесе курс алушы оқушы бөлігі.
Оқытушы бөлігі бойынша сауалнама нәтижелері келесідей:
1. Оқытушылардың сызықтық теңдеулер жүйесін қашықтықтан оқыту үшін
қандай әдістерді қолданатыны туралы сауалнаманың нәтижесі 4-суретте көрсетілген.
Сауалнама нәтижесіне сәйкес оқытушылардың сызықтық теңдеулер жүйесін
қашықтықтан оқытудың басты әдісі ретінде «толыққанды сабақтар өткізуді» (95,70%),
«тапсырманы беру және орындалған тапсырма бойынша нәтиже алу» (94,68%),
«тестілеу арқылы білімді тексеруді» (100,00%) қолданатынын көруге болады, ал «жоба
бойынша жұмысты ұйымдастыр», «оқу тақырыптары бойынша кеңес беру», «оқу
материалын талқылау» әдістерін қолдану бойынша төмен көрсеткіштер қашықтықтан
оқыту процессінде көп уақытты және ресурстарды қажет ететіндігімен түсіндіріледі.
4-сурет. Оқытушылардың сызықтық теңдеулер жүйесін қашықтықтан оқыту
әдістерін қолдану тәжірибесі
СЫЗЫҚТЫҚ ТЕҢДЕУЛЕР ЖҮЙЕСІН ҚАШЫҚТЫҚТАН ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ 22
2. Оқытушылардың сызықтық теңдеулер жүйесін қашықтықтан оқыту үшін
қандай құралдарды қолданатыны туралы сауалнаманың нәтижесі 5-суретте көрсетілген.
Cауалнама нәтижесіне сәйкес жоғары көрсеткіш, бүгінгі күнде қашықтықтан оқыту
процессінде тиімді саналатын барлық құралдар қолданылатынын көруге болады.
5-сурет. Сызықтық теңдеулер жүйесін қашықтықтан оқыту процесінде оқытушылар
пайдаланатын құралдар
3. Оқытушылардың сызықтық теңдеулер жүйесін қашықтықтан оқыту мақсатында
оқушыларды оқу процессіне тарту/ынталандыру үшін қандай құралдарды қолданатыны
туралы сауалнаманың нәтижесі 6-суретте көрсетілген. Басым көрсеткішке (70,9%)
оқушылармен «өзіндік жұмыс» әдісі бойынша жұмыс жасау ие.
СЫЗЫҚТЫҚ ТЕҢДЕУЛЕР ЖҮЙЕСІН ҚАШЫҚТЫҚТАН ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ 23
6-сурет. Оқушыларды сызықтық теңдеулер жүйесін оқытуға тарту үшін оқытушы
қолданатын әдістер
4. Сызықтық теңдеулер жүйесін қашықтықтан оқыту әдістерінің тиімділігі қандай
факторларға байланысты екендігі 7-суретте көрсетілген. Cауалнамаға нәтижесіне сәйкес
оқытушылардың пікірінше «компьютердің техникалық мүмкіндіктері және интернет
байланысының сапасы», «оқытушылардың біліктілігі», «тақырып бойынша дәрістер,
бейне-сабақтар дайындау сапасы» қашықтықтан оқыту әдістерінің тиімділігі үшін өте
маңызды.
7-сурет. Сызықтық теңдеулер жүйесін қашықтықтан оқыту әдістерінің тиімділігіне
әсер етуші басты факторлар
СЫЗЫҚТЫҚ ТЕҢДЕУЛЕР ЖҮЙЕСІН ҚАШЫҚТЫҚТАН ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ 24
Оқушылардың сауалнамасы бөлігі бойынша нәтижелер келесідей:
1. Оқу пәндері бойынша қашықтықтан білім беру процесін тиімді жүргізу:
математика, физика, информатика, химия, биология (техникалық пәндер) бойынша
оқушылардың сауалнамасы бойынша қиындау болып табылады, бұл осы пәндердің
ерекшелігіне байланысты (8-сурет). Ал, гуманитарлық пәндер бойынша қашықтықтан
білім беру әдісі тиімді және техникалық пәндермен салыстырғанда ыңғайлы.
8-сурет. Қашықтықтан оқыту, пәндері бойынша тиімділік
2. Респонденттер қашықтықтан оқытудың ең тиімді құралы бейнесабақтар,
электрондық білім беру ресурстары және нақты уақыт режимінде кеңес алу деп
есептейді, сонымен қатар, оқытушының алдын ала сұрау бойынша жазбаша
консультациялар тиімді құрал ретінде көрсетіледі. Ал, виртуалды немесе қашықтағы
зертханаларда оқытушылардың жетекшілігімен сабақтар және білімді бақылау жүйесін
тиімсіз деп санайды (9-сурет).
СЫЗЫҚТЫҚ ТЕҢДЕУЛЕР ЖҮЙЕСІН ҚАШЫҚТЫҚТАН ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ 25
9-сурет. Қашықтықтан оқытудың қандай құралдарды қолдану тиімділігін бағалау
Қорытындылай келе, біз негізгі қорытындыларды тұжырымдаймыз.
1. Қашықтықтан оқыту дегеніміз
оқу қызметі субъектілерінің тікелей
байланыссыз оқыту, олардың арасындағы өзара іс-қимыл мамандандырылған
ақпараттық және білім беру ортасы арқылы жүзеге асырылады.
2. Математиканы қашықтықтан оқытудың әдістемелік жүйесін жобалау
мәселелерін жан-жақты қарастырған жөн. Бұл екі жақты процесс:
қашықтықтан оқытудың ерекшеліктерін ескере отырып, математиканы
оқытудың әдістемелік жүйесінің дәстүрлі компоненттерін түрлендіру;
дәстүрлі дидактикалық жүйені қашықтықтан оқытудың дидактикалық жүйесіне
айналдыру және оны кейіннен «математика» оқу пәнінің ерекшеліктеріне қарай
проекциялау.
3. Қашықтықтан оқыту математикасының әдістемелік жүйесі мыналардан тұрады:
компоненттері мақсаттары, мазмұны, әдістері, құралдары, ұйымдастырушылық
нысандары мен қашықтықтан оқыту субъектілері болып табылатын ішкі жүйеден -
желілік математика мұғалімі және желі оқушысы;
диагностикалық ішкі жүйеден;
СЫЗЫҚТЫҚ ТЕҢДЕУЛЕР ЖҮЙЕСІН ҚАШЫҚТЫҚТАН ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ 26
математикалық мазмұнды меңгеру процесінде желілік математика мұғалімі мен
желілік оқушыны қолдаудың ішкі жүйесінен.
Қорытындылай келе, жаңа педагогикалық технологияларды ақпараттық-
коммуникациялық технологияларды кеңінен қолданбай елестетуге болмайтынын атап
өтуге болады. Олар осы әдістердің педагогикалық және дидактикалық функцияларын
толығымен ашуға, оларға енгізілген әлеуетті мүмкіндіктерді іске асыруға мүмкіндік
береді. Бірақ, күндізгі, дәстүрлі және қашықтықтан оқытудың ақылға қонымды үйлесімі
ғана оқу процесінде оң нәтиже бере алады.
Достарыңызбен бөлісу: |