Методические рекомендации по организации научно-исследовательской работы обучающихся по stem направлениям

28 

 

Оқушыларға  қолайлы  әдістерді  таңдаудың  негізгі  бағдары  бұрыннан 

қойылған  міндеттерге  ұқсас  міндеттердің  бірін  атқаруы  болып  табылады. 

Мектеп оқушылары ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу барысында ғылыми-

зерттеу  жұмыстарында  туындайтын  мәселелерді  жан-жақты  зерттеуге 

мүмкіндік  беретін  ғылымның  түрлі  салаларынан  зерттеудің  әр  түрлі  әдістерін 

қолданады. Мектептегі оқу-зерттеу жұмыстары оқушыларға зерттеу әдістерінің 

негізгі 

санаттарын, 

мәселен, 

теориялық 

және 

эмпирикалық, 

айырмашылықтарды  үйретуге  көмектеседі.  Оқушылардың  ғылыми-зерттеу 

жұмыстарын  сараптауымыз  STEM  зерттеу  жұмыстарында  оқушылар  көбінесе 

осындай  бақылау,  эксперимент,  зерттеу,  өлшеу,  деректерді  өңдеу  сияқты 

эмпирикалық әдістерді қолданатынын көрсетті. Сондай-ақ, өз баяндамаларында 

оқушылар  зерттеудің  әдісі  ретінде,  зерттеудің  талдау,  синтездеу,  модельдеу, 

салыстыру,  қорыту  т.б.  теориялық  әдістерін  көрсетті.  Нәтижесінде  ғылыми-

зерттеу  жұмыстары  барысында  оқушылар  ғылыми  зерттеулердің  әр  түрлі 

әдістерін  пайдалана  алады,.  Сонымен  қатар  сенімді  ғылыми  деректерді  және 

ғылыми аппараттың жүйелі білімдерін ала алады. 

Зерттеу әдістері. Зерттеу әдіснамасы, зерттеу жұмысының теориясы мен 

практикасында мәселенің сипаттамасын, объектісін, зерттеу тақырыбына, оның 

мақсаты,  болжамына,  міндеттеріне,  әдістемелік  негіздеріне  және  зерттеу 

әдістеріне,  сондай-ақ  зерттеулер  жүргізудің  кестесі  мен  жоспарына  кіретін 

құжат  ретінде  қарастырылады.  Зерттеуді  жүргізудің  таңдаулы  тәсілдеріне, 

әдістеріне  және  әдістемелеріне  негізделген  зерттеу  әдістемесі  эксперименттік 

жұмыстың  болжамды  көлемін  және  сипатын,  күтілетін  нәтижелерді,  оларды 

жобалау мерзімдері мен түрлерін анықтайды [10, 11]. 

Мектеп  оқушыларының  көпшілігінде  ғылыми-зерттеу  жұмыстарында 

әдіснама  элементтері,  зерттеу  әдістері  мен  тәсілдері  бар.  Өйткені  мектепте 

ғылыми-зерттеу  жұмыстары  оқушылардың  ғылыми  сипаттағы  оқу-зерттеу 

жұмыстары  аясында  ғылыми-зерттеу  жұмыстарының  барлық  кезеңдерін 

дәйекті  түрде  және  дербес  жүзеге  асыратындығын  ұйғарады.  Сондықтан 

ғылыми  зерттеулердің  тұжырымдамалық  аппаратын  терең  түсіну  және  оны 

білім  беру  саласындағы  зерттеулерде  дұрыс  қолдану  мектеп  оқушыларының 

ғылыми-зерттеу жұмыстарын ұйымдастырудағы маңызды сәттердің бірі болып 

табылады. 

 

2.6  Зерттеу  нәтижелерін  апробациялау  және  тұжырымдау  бойынша 

ұсынымдар  

Кез-келген зерттеу тәжірибені жоспарлау, оларды жүргізу дайындық, ауытқу 

мәндерін  тексеру  және  жою,  тәжірибелік  деректерді  статистикалық  өңдеуді 

қамтиды. 

Ол  сондай-ақ  байқаудан  жүйенің  жайының  аналитикалық  сипаттамасына 

көшуді  және  модельдеу  жүйелері  мен  талдаудың  математикалық  әдістерінің 

көмегімен жекелеген факторлардың әсеріне сипаттама беруді қарастырады. 

Апробация  –  латын  тілінен  пайда  болу,  тура  мағынасында  «мақұлдау, 

бекіту,  сапаны  орнату».  Апробацияның  қазіргі  ұғымында  дәлелділікті, 

құзыретті  бағалауды  белгілеу  және  зерттеудің  нәтижелері,  әдістері  мен 

29 

 

негіздері  бойынша  құрылымды  сын-ескерту  жасау  болып  табылады.  Ресми 

апробация баяндамалар, талқылаулар, пікірталастар, жұмыстың ауызша немесе 

жазбаша түрінде өткізілуі мүмкін. 

Зерттеу нәтижесі сәйкесінше рәсімделуі керек. 

Зерттеу нәтижелерін ұсынудың негізгі түрлері: 

ғылыми есеп (хабарлама) - зерттеудің мазмұны мен нәтижелерін жазбаша 

түрде ом 

Мақала – ғылыми нәтижені жазбаша жүйелі беру; 

сын-пікір – зерттеу нәтижесін сыни қарастыру; 

брошюра  -  зерттеу  барысы,  нәтижелерінің,  қорытындылардың, 

ұсыныстардың, библиографияның егжей-тегжейлі есебі болып табылады. 

зерттеу  нәтижелерін  практикалық  қолдану  бойынша  әдістемелік 

ұсыныстар [12]. 

 

 

 

 

 

 

 

жүктеу/скачать 0.67 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: