Тақырыптар
|
Қысқаша түсініктеме
|
Д
|
С
|
1
|
2
|
3
|
4
|
Этногеография пәні, мақсаты, міндеттері
|
Этногеография туралы түсінік, ғылымы, зерттеу объектісі, мақсаты, маңыздылығы
|
4
|
2
|
Географиялық детерминизм ұғымы
|
Демокриттің детерминизм туралы түсінігі, ерекшелігі, этнопедагогикамен байланысы
|
4
|
2
|
Қазақ халқының
этногеографиясы
|
Этнос туралы түсінік. Қазақ жеріндегі рулар мен тайпалар. «Қазақ» атауының шығу тарихы. Қазақ халқының бала тәрбиелеудегі ерекшелігі. Ертедегі педагогикалық ойлар, тәлім-тәрбие құндылықтары.
|
4
|
2
|
Этнография және
даналық ұлағаты
|
Жергілікті халық арасынан, ел аузынан қалған табиғат-адам арасындағы гармониялық байланыс туралы халық даналығын, өсиет,мақал-мәтелдерін, ой иірімдерін оқыту, үйрету.
|
4
|
2
|
Қазақ жерінің ежелгі картасы
|
Ежелгі картадағы физикалық-географиялық орны, жер бедері.
|
4
|
2
|
Жер қадірі-бабалар көзімен
|
Жер, су қадірі, биосфераны қорғау, қоршаған орта және этнопедагогика
|
4
|
2
|
Жер-су аты тарихтың хаты
|
Жер-су атауларының ұлттық негізде қойылуы, ежелгі атаулар.
|
4
|
2
|
Фенологияның ұлттық ерекшелігі
|
Жыл мезгілдерінің ауысуына байланысты қазақи көзқарастар: бөрі сырғақ, киік матауы,тобылғы бүршіктенер, т.б.
|
4
|
2
|
Ауа райын ұлттық болжау негіздері
|
Ауа райын болжаудың ұлттық тәсілдері
|
4
|
2
|
барлығы
|
|
36
|
18
|
Ұлттық білімдердің жүйесі ішіне кіретін білімдік мекемелердің басты ерекше белгісі – ұлттық мәдениеттің байлығы, халықтың өмір сүру әдісі, оның дәстүрі, әлеуметтік мінез-құлық ережесі, жан-дүниелік мақсаты мен құндылығы толық бейнеленген білімнің басқа мазмұны болып табылады. Жоғары оқу орнының оқу жоспарындағы пәндерде білім мазмұнының этнопедагогикалық компонентін іске асыру қазақ халқының мәдениетін, дәстүр, әдет-ғұрыптардың тәрбиелік потенциалын терең зерттеуге, өздерін түсіне алуға көмектесуге, қазіргі жағдайда саналы іс-әрекет жасауға дайын, білімді, тәрбиелі, шығармашыл адамды тәрбиелеуге мүмкіндік береді.
Қалыптастырушы эксперименттің төртінші кезеңінде студенттер толық сабақ және тәрбие жоспарларын өз беттерімен жасай алады.
Сонымен, қалыптастырушы эксперимент барысында студенттер негізгі мамандыққа байланысты пәндерді меңгерді. Олар: педагогикалық-психологиялық, географиялық, этнопедагогикалық пәндер және далалық және педагогикалық практикаға барды. Далалық практика кезінде студенттер өздері жергілікті жерге зерттеу және бақылау жұмыстарын жүргізді, Педагогикалық практика кезінде студенттің алғашқы кәсіби қалыптасу кезеңі жүреді. Осы уақытта студент білім берумен қатар тәрбие жұмыстарын қатар жүргізеді. Білім беру процесі және тәрбие жұмыстарын жүргізу кезінде этнопедагогикалық бағыттағы жұмыстар көп жүргізілді. Олар: арнайы сынып сағаттары, ашық тәрбие сағаттары.
Қорытынды эксперименттің нәтижесі: болашақ география пәні мұғалімдері ретінде студенттердің оқу-тәрбие процесінде этнопедагогикалық іс-әрекеттері анық көрінеді; кәсіби білімдерімен бірге этнопедагогикалық білімдерін де пайдалана алады; географиялық білімдерімен бірге этнопедагогикалық білімдері жоғарлаған, кәсіби іс-әрекетін этнопедагогикаға негіздей алатын, этнопедагогикалық және географиялық білімдерін ұштастыра алады (3-, 4- кестелер, 3-, 4- суреттер).
Кесте 3 – Болашақ мұғалімдерін этнопедагогикалық даярлаудың өзгеруі
Компоненттер
|
Жоғары деңгей
|
Орта деңгей
|
Төмен деңгей
|
|
БЖ
|
4-кесінді
|
БЖ
|
4-кесінді
|
БЖ
|
4-кесінді
|
Тұлғалық
|
11.05
|
31.95
|
30.15
|
47.65
|
58.8
|
20.4
|
Мазмұндық
|
22.7
|
34.5
|
42.1
|
52.7
|
35.2
|
12.8
|
Технологиялық
|
3.05
|
20.8
|
18.75
|
58.5
|
78.2
|
20.7
|
Орта көрсеткіш
|
12.25
|
29.08
|
30.25
|
47.95
|
57.5
|
22.97
|
Сурет 3 – Болашақ мұғалімдерін этнопедагогикалық даярлаудың динамикасы
Кесте 4 – Болашақ мұғалімдерін этнопедагогикалық даярлаудың салыстырмалы нәтижелері
Компоненттер
|
Жоғары деңгей
|
Орта деңгей
|
Төмен деңгей
|
|
ЭТ
|
БТ
|
ЭТ
|
БТ
|
ЭТ
|
БТ
|
Тұлғалық
|
31.95
|
11.2
|
47.65
|
30.7
|
20.4
|
58.1
|
Мазмұндық
|
34.5
|
19.6
|
52.7
|
38.7
|
12.8
|
41.7
|
Технологиялық
|
20.8
|
8.7
|
58.5
|
36.4
|
20.7
|
54.9
|
Орта көрсеткіш
|
29.08
|
13.16
|
47.95
|
35.27
|
22.97
|
51.57
|
Сурет 4 – Болашақ география мұғалімдерін этнопедагогикалық даярлаудың салыстырмалы көрсеткіштері
Жүргізілген тәжірибелік-эксперименттік жұмыстың нәтижелерін талдау болашақ география мұғалімдерін этнопедагогикалық даярлауды жетілдірудің педагогикалық шарттар жүйесі жоғары оқу орындарында пайдаланудың тиімділігін көрсетіп, біздің зерттеуіміздің ғылыми болжамының дұрыстығын дәлелдеді.
Достарыңызбен бөлісу: |