бластомерлердің кӛлемі бірдей болады (ланцетник, сүт қоректілер).
Толық біркелкі емес бӛлшектену – ол кейбір телолециталді жұмыртқаларға
тән, бластомерлердің кӛлемі әртүрлі болады (амфибий). Кіші бластомерлер
анималді, ал үлкен бластомерлер вегетативті полюстерінде орналасады.
Толық емес бөлшектенудің де 2 жолы бар (67-сурет): Дискоидалді.
Үстіртін.
Дискоидалді бӛлшектену – ол ӛте телолециталді жұмыртқаларға тән, бӛлшектену тек анималді полюсінде жүреді (сүйекті балықтар, жорғалаушылар, құстар), вегетативті полюсінде сары уыз ӛте кӛп, онда бӛлшектену жүрмейді.
Үстіртін бӛлшектену – ол центролециталді жұмыртқаларға тән (буынаяқтылар), цитоплазманың сыртқы қабаты тез бӛлініп, ішкі қабаты кейде бӛлінбей қалуы мүмкін.
Бӛлшектену кезінде бластомерлерде заттардың алмасуы артады, әсіресе тотығу процестерінің деңгейі. Бӛлшектенудің нәтижесінде пайда болған клеткаларды бластомерлер деп атайды, ал клеткаларды бластомерлерге бӛлетін сызықты бӛлшектену жылғасы дейді. Бӛлшектену жылғасы түрлі бағытта ӛтеді: меридиандық, ендік, экваторлық т. б. бағытта. Бӛлшектену жылғасының бағытын бӛліну ұршығы анықтайды.
Бӛлшектену барысында бластомерлердің ӛзара орналасуының үлкен маңызы бар. Бластомерлердің орналасуына байланысты бӛлшектену радиальді, спиральді, билатеральді болып бӛлінеді.
Радиальді бӛлшектенуде әрбір жоғарғы бластомер тӛменгі бластомердің дәл үстіне орналасады. Соның нәтижесінде шардың радиустарына сәйкес келетін қатарлар пайда болады. Бластомерлердің осылай орналасуы ұрықтың бӛлшектенуі кӛлденең немесе тік бағытта жүруіне байланысты. Осыған сәйкес бластомерлерді тӛменгі, жоғарғы және оң жақтағы, сол жақтағы деп бӛлініп отырады. Радиальді бӛлшектену ішек қуыстыларға, тікенек терілілерге және омыртқалыларға тән.
