Өлшемдердің нақтылығы және
кемшілігі туралы ұғым
Өлшеу құралдарын тексеру – бұл белгіленген техникалық талаптарға өлшеу құралдарының сәйкестігін анықтау және бекіту мақсатында Мемлекеттік метрологиялық қызмет органдары немесе соған өкілетті өзге органдар немесе ұйымдар орындайтын операциялардың жиынтығы. Мемлекеттік метрологиялық бақылауға және қадағалауға жататын өлшеу құралы өндірісте жасап шығарғанда немесе жөндеу өткізілген кезде, импорт бойынша әкелінген кезде және пайдаланган кезде тексеруге тартылады.[7] Тексерілген өлшеу құралдарын ған жалдауға, сатуға және беруге рұқсат етіледі.
Мемлекеттік метрологиялық орагндарда қолданылатын; кәсіпорындар үлгі ретінде қолданатын; өндірістен үлгі нұсқаулық өлшеу құралы түрінде шығарылатын өлшеу құралдары; нәтижелері материалық құндылықтардың, отын және энергиялардың есебі үшін пайдаланылатын өлшеу құралдары; саудада өзара есеп айырысу кезінде қолданылатын өлшеу құралдары; табиғи ортаны қорғау, еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін қолданатын өлшеу құралдары; ұлттық және халықаралық спорт рекордтарын тіркеу үшін қолданатын өлшеу құралдары міндетті мемлекеттік тексеруден өтуге жатады.
Бұл тізбеге кірмеген өлшеу құралдарын ведомствалық метрологиялық қызмет салалары тексеруі мүмкін. Егер кәсіпорынның өз тексеру қызметі болмаса, тексеруден өткізу құқығына ие мемлекеттік метрологиялық қызмет органдарына немесе ведомстваға қарайтын кәсіпорныға өтініш білдіре алады.
55
Өлшемдер, шекті ауытқулар,
шақтамалар мен қондырмалар
Шекті өлшемдер деп номинал өлшем олардың аралығында болатын өлшемнің шеткі екі мәнін айтады. Егер бұйымның нақты өлшемі шекті өлшемдердің аралығында болса, онда ол ақауы бар бұйым болғандықтан жұмысқа жарамсыз деп табылады. Номинал өлшемі l, ал ең үлкен шекті өлшемді ly және ең кіші шекті өлшемді lx әріпімен белгілейміз. Сонда ауытқудың да екі түрі болатынын көреміз. Ауытқудың түрлері: жоғары шекті, төменгі шекті, дәлдік шегі, дәлдік өрісі.
Шақтама (машина жасау)-бұл берілген параметрлерден ауытқу параметрлерінің ең үлкен және ең кіші (плюс немесе минус) шекті мәндерінің арасындағы айырмашылық (номиналды өлшемдер, массалық үлес, масса), бөлшектердің геометриялық өлшемдеріне, механикалық, физикалық және химиялық қасиеттеріне берілген. Технологиялық дәлдік немесе өнімге (өнімге) қойылатын талаптар негізінде тағайындалады. Берілген аралықта көрсетілген параметрдің кез-келген мәні рұқсат етіледі.
Заманауи станоктардың мүмкіндіктері 0,0025 миллиметрге немесе минусқа төзімділікпен бөлшектерді жасауға мүмкіндік береді, ал кейбір жерлерде арнайы жабдықты қолдану бөлшектерді 0,00005 миллиметрге дейін немесе минусқа дейін алуға мүмкіндік береді
Қондырма (динамикалық жүйелер) — динамикалық жүйелерде динамикасы Бастапқы дисплей динамикасын модельдейтін арнайы құрылған ағын.
56
Достарыңызбен бөлісу: |