Тақырыбы: Бухгалтерлік шоттар және екі жақты жазу
«Баланс» термині латын сөздерінен bis – екі рет және lans – таразы табағы дегенді білдіреді, яғни теге-теңдік мағынасын (ұғымын) білдіреді. Кәсіпорынның шаруашылық құралдары мен олардың көздерін жалпылау кесте көмегімен жүзеге асырылады, ол да баланс деп аталады. «Баланс» термині латын сөздерінен bis – екі рет және lans – таразы табағы дегенді білдіреді, яғни теге-теңдік мағынасын (ұғымын) білдіреді. Кәсіпорынның шаруашылық құралдары мен олардың көздерін жалпылау кесте көмегімен жүзеге асырылады, ол да баланс деп аталады. Баланс екі бөліктен тұрады: активтен және пассивтен. Баланс екі бөліктен тұрады: активтен және пассивтен.
актив
пассив
Активте шаруашылық құралдарының
құрамы және орналасуы көрсетіледі
пассивте бұл құралдардың
пайда болу көздері
көрсетіледі.
Актив пен пассив өзара тең болады, өйткені кәсіпорын құралдарының жалпы мөлшері әрқашанда олардың көздерінің жалпы мөлшеріне тең
құралдар = капитал + міндеттемелер.
№3 ҚР-сы бухгалтерлік есеп бойынша ұлттық комиссияның қаулысымен бекітілген стандартқа сәйкес келесіндей принциптер енгізілген. №3 ҚР-сы бухгалтерлік есеп бойынша ұлттық комиссияның қаулысымен бекітілген стандартқа сәйкес келесіндей принциптер енгізілген.
баланстың актив баптары үшін-активтердің әрекет ету мерзімі;
баланстың пассив баптары үшін-пассивтердің қалыптастыру және оларды жоюдың мерзімдері принципі.
Баланс бабы дегеніміз- шаруашылық құралдары немесе олардың көздерінің жекелеген аттары.
Бухгалтерлік баланстың бірнеше түрлері көрсетуге болады.
Баланс – брутто – реттеуші баптарджы қамтитын баланс, сомалары құралдардың іс жүзіндегі өзіндік құнын анықтауда б. ж-қ байланысы бар басқа баптар сомаларынан алынып тастады шегеріледі. реттеуші баптарға негізгі қаржылардың тозуы, материалдық емес активтердің амортизация сын т.б. жатқызуға болады.
Баланс – нетто – (немесе тазартылған баланс) бұл реттеуші баптар жоқ баланс. Бұл балансты пайдалану к/о-ң қардылық жасдайын талдауда тиімді. Мұндай баланстың мәліметтерік/о иелігіндегі шаруашылық қаржылардың нақты сомасын сипаттайды.
Бастапқы баланс – есепті кезеңнің 1-күніне жасалатын баланс.
Қорытынды баланс – есепті кезеңнің соңғы күніне жасалатын баланс.
Болуші баланс - бір-бірінен тәуелді бірнеше кәсіпорындардың жеке к/орға құрылымдық бөлімдерге немесе бір кәсіпорынға бөлінуі кезінде жасалатын баланс.
Жою баланс - шаруашылық субъектінің жойылуы кезінде жасалатын баланс.
Пассив:
меншікті капитал: жарғылық капитал, қосымша төлеген капитал, қосымша төленбеген капитал ( нег. құралдарды, инвестицияларды қайта бағалау сомалары), резервтік капитал, бөлінбеген табыс (зиян).
ұзақ мерзімі міндеттемелер: қамтамасыз етілген несиелер, қамтамасыз етілмеген несиелер, негізгі шаруашылық серіктестік пен оның еншілес серіктестіктерінің бір-біріне беретін несиелері, кейінге қалдылырған салықтар.
ағымдағы міндеттемелер: қысқа мерзімді несие және овердрафт; ұзақ мерзімді несиелердің ағымдағы бөлігі, кредиторлық қарыз төленуге тиіс есептелінген шығындар, алдағы кезеңдердің табыстары және басқалады.
Назарларыңызға
рахмет!!!
Достарыңызбен бөлісу: |