8. Мұғалімнің жалпы және арнайы педагогикалық қабілеттеріне сипаттама беріңіз
Қабілет психологияда – адамның тиісті меңгеруге икемделген мүмкіншілігі деп сипатталады.
Педагогикалық қабілет - мұғалімнің педаготтік қызметте жоғары нәтижелерге жетуін қамтамасыз ететіндей даралық-психологлық ерекшеліктері мен кәсіптік тұрғыдан маңызды қасиеттерінің жалпыла жиынтығы.
Педагогикалық қабілеттер педагогикалық іс-әрекеттің талаптарына жауап беретін және осы әрекетті меңгерудегі табысты анықтайтын мұғалім тұлғасының жеке психологиялық ерекшеліктерінің жиынтығы деп аталады.
Әрбір қабілеттің өзіндік құрылымы бар, ол жетекші және көмекші қасиеттерді ажыратады.
Педагогикалық қабілеттердегі жетекші қасиеттер: педагогикалық такт; бақылау; балаларға деген сүйіспеншілік; білім беру қажеттілігі.
Педагогикалық әдептілік – бұл мұғалімнің әр түрлі қызмет салаларында балалармен қарым-қатынас жасауда өлшем принципін сақтауы, оқушыларға дұрыс көзқарасты таңдай білуі. Педагогикалық такт мыналарды қамтиды: оқушыны құрметтеу және оған талап қою; іс-әрекеттің барлық түрлерінде студенттердің дербестігін дамыту және олардың жұмысына берік педагогикалық басшылық жасау; оқушының психикалық жағдайына мұқият болу және оған қойылатын талаптардың парасаттылығы мен жүйелілігі және т.б.
Педагогикалық бақылау – бұл мұғалімнің оқушылардың маңызды, өзіне тән, тіпті нәзік қасиеттерін байқай білуінен көрінетін қабілеті.
Педагогикалық қабілеттің түрлері :
- Гностикалық;
- Дидактикалық;
- Коммуникативноқ;
- Ұйымдастырушылық;
- Перцептивтик ;
- Болжамдаушылық ;
- Суттестивік;
- Экспрессивтик
Гностикалық - танып білу және одна ләззат ала білу;
Дидактикалық -түсіндіре білу, білім бере үйрете білу;
Коммуникаталық -қарим-қатынас, ынтимақтастық жасай білу;
Конструктивтік -оқу-тәрбие материалн іріктеп ала білу, жобалай, жасай білу; Ұйымдастырушылық -шәкірттерін әр алуан қарекет түрлеріне еліктіріп, торта білу, қатысушылардың бәрін біріктіріп, олардың мүдделерін қойылған мақсатты орындауға біты;
Перцептивтік -баланың ішкі жан дүниесін ұғына білу, олардың сезімдері мен жай-күйін түсіне білу, эмпатияға қабілеттілік;
Болжамдаушылық -педагогикалық көрегендік жасай білу, педагогикалық қызметтегі өзара әрекеттестік нәтижелерін болтай білу;
Суттетивтік -мұғалімнің эмоциялық, ерік-жігерлік иландырушылық ықпалы, нық айтылған жігерлі сөзбен қажетті әсер нәтижесіне жете білу қабілеті; Экспрессивтік - мұғалімнің өзінің білімі мен сенімдерін эмоциямен әсерли етіп айтып жеткізе білуі, артистизм, дауыс ырғағы, им, и шара, оңтайлық элементтерин жетік меңгеруі.
Достарыңызбен бөлісу: |